Hawaii: Unha explicación e unha despedida

Levábamos tempo buscando a oportunidade de explicar de forma resumida a interesante xeoloxía de Hawaii e  ao final quedou para o último día. Así que nos vai servir como despedida dunha viaxe na que disfrutamos moito dos espazos naturais dos Estados Unidos.
Unha idea moi simple permite comprender cómo se formaron estas illas e o porqué das diferencias entre elas. No interior da Terra, baixo Big Island, hai unha zona do manto que ten unha actividade magmática maior do normal, o que provoca que cheguen grandes cantidades de magma á superficie atravesando a corteza terrestre. Este fenómeno se denomina “hotspot” ou punto quente, e existe noutros lugares do planeta como Islandia ou Yellowstone.

A clave do asunto está en que os hotspots do manto quedan estáticos mentras as placas tectónicas se desprazan sobre el, co que a actividade volcánica que provocan vai afectando a distintos puntos da corteza. O hotspot baixo Hawaii crea volcáns submariños que van crecendo en tamaño ata que sobresaen á superficie dando lugar a unha illa. Mentras a illa se mantén sobre o hotspot, os volcáns seguen activos e ésta segue medrando grazas a eles, como sucede actualmente en Big Island. Dado que a placa do Pacífico se move cara o noroeste a uns 10 cm por ano, co paso do tempo a illa se alonxa do hotspot, os seus volcáns se extinguen e unha nova illa comeza a crecer un pouco máis ao sureste da anterior. Mentras a nova illa se forma, as antigas se van erosionando ata que finalmente quedan baixo as augas, quedando só delas atolóns e arrecifes de coral. Durante os últimos 28 millóns de anos foise creando así unha cadea de montañas submariñas, atolóns, arrecifes e illas que inclúe as illas de Hawaii e se estende polo Océano Pacífico ao longo de 2500 km.

Nós fumos percorrendo o arquipélago desde a illa emerxida máis antiga, Kauai, ata a máis recente, Big Island, e fixéronsenos evidentes as diferencias e contrastes entre as dúas. A primeira ten 5 millóns de anos de antigüedade, polo que está moi erosionada e cuberta de vexetación, con grandes pendentes, paredes verticais e canóns excavados pola auga, mentras que na segunda, con só medio millón de anos, os campos de lava cubren vastas extensións e a vexetación é escasa nas partes máis xóvenes da illa.